Als portretschilder ben ik natuurlijk vooral onder de indruk van portretschilders. Meer specifiek houd ik van de klassieke portretkunst. Ik ben zelf ook geen moderne portretschilder, dus de klassieke meesters spreken mij het meeste aan. Rembrandt van Rijn, Frans Hals, Johannes Vermeer, Peter Paul Rubens, Joaquin Sorolla maar vooral John Singer Sargent.
John Singer Sargent (1856 – 1925) was een Amerikaanse kunstenaar, beschouwd als de “leidende portretschilder van zijn generatie”. Tijdens zijn carrière creëerde hij ongeveer 900 olieverfschilderijen en meer dan 2.000 aquarellen, schetsen en houtskooltekeningen. In zijn schilderijen lijkt het alsof hij met zijn penseel tekent. Velen bewonderen deze techniek, anderen zagen er ook wel desinteresse en oppervlakkigheid in. Prachtige ‘lost and found edges’, een techniek waarbij een rand kan verdwijnen in de achtergrond of juist scherper gemaakt kan worden door het contrast tussen deze twee waarden te versterken.
Een tijd geleden liep ik door de National Portrait Gallery in Londen en ik weet nog dat ik bij het schilderij van (naar ik later geleerd heb) Coventry Patmore helemaal in ‘shock en awe’ was. Wie was de genie die dít heeft geschilderd?! Hoe dan? Kijk naar de zachtheid van de overgangen in het gezicht, hoe heeft ‘ie die luchtigheid in die grijze haren zo geschilderd? Zie je de vervaging van grenzen maar hier en daar ook frisse, knisperende lijnen? Ik dacht dat ik gek werd en heb zeker een half uur met m’n neus op het schilderij gezeten. Ik zal het moment dat ik dat schilderij zag nooit vergeten.
Een paar jaar later liep ik door het Metropolitan Museum of Art in New York en dan is het gewoon een feest als je door de zalen loopt en plots zijn schilderijen ziet. Klein sprongetje van blijdschap, direct eropaf en zo dichtbij mogelijk op het doek staan om zijn techniek te bestuderen. Nog nèt geen voorzichtige buiging maken en hem heel zachtjes bedanken voor z’n werk. Klinkt hier iets teveel enthousiasme? Misschien. Maar dit zijn juist de dingen waar deze portretschilder echt heel erg blij van wordt.
Later hoorde ik meer over Sargent en ben ik over hem gaan lezen en schilderijen van hem gaan bestuderen. Tot op de dag van vandaag ben ik zwaar onder de indruk van zijn schilderkunst en geldt hij als mijn grootste voorbeeld, net zoals hij dat voor velen is. Absolute meester!